Zehra

Zehra (Nabizade Nazım) 

Açıklama : Edebiyatımızın ilk natüralist romanı sayılan Zehra, 1864 yılında İstanbul'da doğan ve 29 yaşında kemik vereminden ölen Nabizade Nazım'ın tek romanıdır  Roman kişilerinin konuşmalarını, kendi dillerinin özelliklerini koruyarak veren yazar, konusunu işlerken araya girip kendi düşüncelerini belirtmekten kaçındığı için öykü tekniğine bağlı bir yapı kurmaya çalışır  Yazar, bu kitabında kıskanç bir kadının çevresindekileri nasıl mahvettiğini, ama sonunda kendi ölümüne de neden olduğunu romancılığımızda ilk kez görülen bir derinlik ve gerçekçilikle verir  Kitapta, Zehra'nın eşi Suphi'nin üç farklı kişilikteki kadınla; Zehra, Hüsnücemal ve Ürani'yle sağlıksız evlilik ve aşk ilişkileri anlatılır ve bu ilişkiler felaketle, ölümle sonuçlanır  

ÖZET

Zehra zengin bir aile kızıdır  Küçük yaşta annesini yitirir  Sevgi ve şefkatten yoksun kalır  Bu yüzden sinirli, kıskanç ve geçimsizdir  Her şeye öfkelenir  Büyüyünce, babası onu işyerinde kâtip olarak çalıştırdığı Suphi ile evlendirir  Zehra bir süre kocasıyla iyi geçinir  Sonra eski huyları depreşir  Eşini herkesten kıskanır, durmadan onu rahatsız eder

Suphi’nin annesi, ev işlerine yardımcı olmak üzere, Hüsnücemal adında güzel bir cariye alır  Bu durum Zehra’yı iyice çileden çıkarır  Karısından bıkan ve bunalan Suphi bu kez Hüsnücemal’e bağlanır, sonra da onunla evlenir  Ayrı bir eve taşınırlar  Zehra’nın babası ölünce Suphi onu boşar

Zehra öç almak için bir Rum kadınını Suphi’ye musallat eder  Yosma Ürani kısa zamanda amacına ulaşır  Suphi’yi kandırır, kendine bağlar  Suphi’nin gözü artık Hüsnücemal’i görmez, aklı Ürani’dedir  Bu yüzden varını yoğunu ona yedirir  Sonunda iflas eder  Bunun üzerine Ürani ona sırt çevirir  Hüsnücemal üzüntüsünden intihar eder  Suphi tulumbacılığa kadar düşer  Öyleyken Ürani’yi unutamaz  Sevgilisinin başka bir erkekle yaşadığını duyunca tepesi atar  Gizlice onları izler ve ikisini de yakalayıp öldürür  Fakat kanıt yetersizliğinden kurtulur  Trablusgarp’a sürgün edilir

Bu arada Zehra, Suphi’nin katibi Muhsin ile evlenmiştir  Yeni kocası bir süre sonra ölür  Zehra yalnız kalır  Ayrıca, Suphi’nin başına gelenleri öğrenince sinirleri büsbütün bozulur Çünkü, için için, hâlâ onu sevmektedir  Bir gün sokakta giderken, bir dilenci kadının ansızın düşerek öldüğünü görür  Dikkatle bakınca yerdeki kadının Suphi’nin annesi olduğunu anlar  Ardından, hastalanıp yatağa düşer  Bir ay kadar ateşler içinde yatar, sonra da ölür